SIMBAHAN: ANG MGA ILHANAN
By: Bro. Jessel F. Mosquera
Former Chapter President
CFD-ORMOC CITY CHAPTER
Aron mailhan nga lahi sa ubang mga relihiyosong sekta, ang Simbahan, sa sayo pa, mihatag ug upat ka mga ilhanan diha sa Credo: USA, SANTOS, CATOLICO UG APOSTOLICO. Source: Lumen Gentium (LG 8); Catechism of the Catholic Church (CCC 811)
Kini sila, sa tinuod, mga buhing kamatuoran nga gigasa sa Espiritu Santo ngadto sa Simbahan, ug masinati lamang diha sa pagtuo.
Gawas nga kini MGA GASA, sila usab MGA TAHAS nga pagabuhaton sa Simbahan isip kabahin sa iyang MISYON.
Dugang pa, sila NAHILAMBIGIT PAG-AYO SA USAG-USA nga kun mouswag ang usa mouswag ang tanan.
Sa naandan, diha sa pagpanalipod (in apologetics) sa Simbahan, kining mga ilhanana gipasupot nga mga hiyas nga makita diha sa kasaysayan sa Simbahan.
Karon sila sagad gilambigit diha ni Cristo, diin nagsugod ang pagka USA nga mopatighulog ngadto sa iyang BALAAN ug pagka-CATOLICO. Ang pagka APOSTOLICO gipadayag isip pasikaran ug paagi sa pagdangat ngadto sa laing tulo ka mga ilhanan.
Source: Catechism for Filipino Catholics (CFC 1390)
BODY: (Tell them what you want to tell them)
1. Nganong ang Simbahan USA o NAGKAHIUSA?
Matthew 16:18 “…vBusa sultihan ko ikaw: ikaw si Pedro ug ibabaw niining bato tukuron ko ang akong simbahan ug bisan gani ang kamatayon dili gayod makabuntog niini.” Source: Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia
Klaro sa unahan nga si Cristo mitugod ug USA lamang ka Simbahan.
“tukuron ko ang akong simbahan”, siya nagkanayon.
DILI MGA SIMBAHAN.DILI DAGHAN. USA RA. USA DIHA SA PAGTULON-AN, OTORIDAD UG SA PAGSIMBA.
Ang Simbahan USA,
1. una, gikan sa iyang mismong TINUBDAN, ANG USA KA BUHING DIOS DIHA SA TULO KA PERSONA.
2. ika-duha, ang Simbahan usa diha sa iyang TIGTUKOD nga mao si Jesu-
Cristo, kinsa:
>mianhi aron PAGLUWAS ug PAGHIUSA sa tibuok katawhan;
>NANGALIYUPO ngadto sa Amahan
Juan 17:21 “nga ma-USA unta ang tanan sama nga Ikaw, Amahan, ania
kanako ug ako anaa kanimo”
>NAGTUKOD sa YUKARISTIYA nga nagkahulogan ug nagmugna sa KAHIUSA
sa Simbahan;
>NAGHIUSA sa tanan pinaagi sa iyang BAG-ONG SUGO SA GUGMA
Juan 13:34 – ”Maghatag ako kaninyog bag-ong sugo: paghigugmaay kamo. Ingon nga
ako nahigugma kaninyo, paghigugmaay usab kamo.”
>ug mibubo sa iyang ESPIRITU diin iyang gitawag ang katawhan sa Bag-ong
Kasabutan ngadto a KAHIUSAHAN sa pagtuo, paglaum ug paghigugma
Source: Unitatis Redintegratia (UR 2-3) (Dekreto, sa Ekumenismo, 1964)
Ephesians 4:4-6 – 4May usa lamang ka lawas ug usa ka Espiritu ingon nga may usa lamang ka paglaom ug alang niini gitawag kamo sa Dios. v5May usa lamang ka Ginoo, usa ka pagtuo ug usa ka bunyag;a v6may usa lamang ka Dios ug Amahan sa tanang mga tawo. Siya mao ang labaw sa tanan ug nagbuhat pinaagi sa tanan ug anaa sa tanan.
Psalm 127:1 –“Gawas kon ang GINOO maoy magtukod sa balay, kawang lamang ang kahago niadtong nagtukod niini. Gawas kon ang GINOO maoy magbantay sa siyudad, kawang lamang ang pagtukaw sa mga magbalantay”.
1 Timothy 3:15 – “Kanang balaya mao ang simbahan sa buhi nga Dios, ang haligi ug ang sukaranan sa kamatuoran!”
Daniel 2:44 – “…ang Dios magtukod ug usa ka gingharian nga dili gayod malumpag ug ang iyang gahom dili maagaw sa laing katawhan.”
“Ang Simbahang Catolica kaponongan nga tinukod ni Jesu-Cristo”
Source: Grolier Encyclopedia
2. Nganong ang Simbahan Santos o Balaan?
Diha sa pagtuo, kita mituo nga ANG SIMBAHAN BALAAN SA PAAGI NGA DILI MOPAKYAS (CCC 823):
1. Una, tungod kay si “Cristo nahigugma sa iyang Simbahan isip iyang Esposa ug mihatag sa iyang kaugalingon alang kaniya, aron kini mabalaaan.
“Gihiusa siya (ANG SIMBAHAN) ni Cristo ngadto kaniya isip iyang lawas, iyang gihatagan ug gisangkap sa mga gasa sa Espiritu Santo”.
Source: Lumen Gentium (LG 39)
2. Ika-duha, tungod kay ang Espiritu Santo migasa kaniya sa KABUHONG SA
MGA KINAHANGLANON ALANG SA KALUWASAN UG KABALAAN.
Example: Pagsangyaw sa Maayong Balita, Mga Sacramento, Mga Birtud sa
Katarung, Mga Pang-alagad nga Maunongon sa Isigkatawo, ug
Mga Gasang Karismatiko
1 Pedro 1:16 – “Maingon nga ako santos kamo usab masantos…”
1 Corinthians 14:33 –“… for God is not a God of confusion, but of peace. As in all the churches of the saints…”
Deuteronomy 7:6 – “Kay kamo balaan nga katawhan ug iya kamo sa GINOO nga inyong Dios. Sa tanang katawhan sa kalibotan kamo ang gipili sa GINOO aron mahimong iyang kaugalingong katawhan.”
Leviticus 19:2 – Sultihi ang tibuok Israel: Pagbalaan kamo kay ako, ang GINOO nga inyong Dios, balaan man.
3. Nganong ang Simbahan CATOLICO?
cath•o•lic [káthlik, káthəlik]
adjective
1. all-inclusive: including or concerned with all people
2. useful to all: useful or interesting to a wide range of people
3. all-embracing: interested in or sympathetic to a wide range of things
[14th century. Via Latin < Greek katholikos “universal” < katholou “in general” una, ang Simbahan GITUKOD NI CRISTO DIHA SA IYANG MGA APOSTOL.
>ika-duha, ang Simbahan mabinantayon kanunay ug nagsangyaw sa ILANG MGA
PAGTUDLO UG PAGSAKSI;
>ika-tulo, ang Simbahan kanunayng gitudloan, gibalaan ug giagak sa mga apostol
pinaagi sa ILANG MGA SUMUSUNOD, ang mga obispo.
“Ang mga Apostol gipadala sa Nabanhawng Ginoo… aron, isip mga mag-aambit sa gahum ni Cristo, HIMUON NILA ANG TANANG KATAWHAN NGA MGA TINUN-AN ug MAGBALAAN ug MAGMANDO kanila, ug sa ingon, mopakaylap sa iyang Simbahan ug, pinaagi a pag-alagad niini ubos sa paggiya sa Ginoo, BANTAYAN nila kini sa tanang mga adlaw hangtud sa katapusan sa kalibutan.” Source: Lumen Gentium (LG 19)
Pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo nag nagpuyo diha kaniya, ang Simbahan naga-amping sa tim-os nga pag-amoma sa mga pagtulun-an sa mga apostol, nga nagbuhong sa mga bahandi sa pagtuo.
Ang tugon ni Apostol Pablo ngadto kang Timoteo mao kini:
2 Timoteo 1:13-14 – Sunda nga panig-ingnan ang matuod nga mga pagtulon-an nga gitudlo ko kanimo ug pabilin diha sa pagtuo ug gugma nga naato tungod sa atong pagkahiusa kang Cristo Jesus. v14Ampingi ang maayong mga butang nga gipiyal kanimo pinaagi sa gahom sa Espiritu Santo nga nagpuyo dinhi kanato.
1 Peter 5:1 – “Kaninyo nga mga pangulo sa simbahan, ako, ingon nga pangulo usab sama kaninyo ug saksi sa mga pag-antos ni Cristo ug mag-aambit sa himaya nga ipadayag unya, naghangyo kaninyo…”
“Nay, we make progress by means of reverses; our griefs are our consolations; we lose Stephen to gain Paul, and Matthias replaces the traitor Judas…”
Source: Church History by Laux, p 609
Sa mga kaaway sa Simbahan karon ug sa umaabot, atong masulti uban ni Gamaliel, ang magtutudlo ni San Pablo:
Acts 5:39 – ”Apan kon iya kini sa Dios, dili gayod kamo makabuntog kanila. Mahitabo pa hinuon nga kamo nakigbatok sa Dios.”
“The principal reason why the Roman State tried to crush the Church was a political one. Such government cannot permit an organization like the Catholic Church to exist. Nero was the first emperor to persecute the Christians, 64-68 AD.”
Source: (World History by O’Brien, p 138)
Information Almanac 1968, p 296- Succession of Popes
By the 3rd century agreement was widespread about the authority of the bishop as the link with the apostles. He (Paul) was such a link, however, only if in his life and teaching he adhered to the teaching of the apostles as this was laid down in the New Testament and in the “deposit of faith” transmitted by the apostolic churches.
Source: Microsoft ® Encarta ® 2008
5. Nganong ROMANA man?
Matthew 21:43 – vBusa nag-ingon ako kaninyo, nga pagakuhaon kaninyo ang gingharian sa Dios, ug igahatag sa usa ka nasud nga makapamunga sa mga bunga niya.
Acts 23:11 – vUg sa gabii nga misunod ang Ginoo mitindog tupad kaniya, ug miingon: Magmalipayon ka, kay ingon nga nagpamatuod ka mahatungod kanako sa Jerusalem, ingon usab kinahanglan nga magpamatuod ka sa Roma.
Romans 1:7-8 – vBusa gisulatan ko kamong tanan nga taga-Roma nga gihigugma ug gitawag sa Dios aron mahimong iyang katawhan: unta kamog grasya ug kalinaw sa Dios nga atong Amahan ug sa Ginoong Jesu-Cristo. Una sa tanan, nagpasalamat ako sa Dios pinaagi kang Jesu-Cristo alang kaninyong tanan kay nasangyaw sa tibuok kalibotan ang inyong pagtuo.
“The Church, thus founded by Jesus Christ begun to spread victoriously in the Roman Empire in the face of greatest odds.”
Source: Ancient Medieval History, p236
“Jerusalem was the center of the Christian movement, at least until its destruction by Roman armies in AD 70, but from this center Christianity radiated to other cities and towns in Palestine and beyond.
Source: Microsoft ® Encarta ® 2008
6. Nganong GIKAN sa ESPANYA?
Ang mga Espanyol kun mga taga-Espanya maoy nakakristyanisar sa mga Filipino busa makatarunganon gayud nga ang atong pagka-Cristohanon gikan sa mga apostoles.
Romans 15:24-25 – Mohapit unya ako diha sa akong pagpaingon sa Espanya. Human ako malipay sa pagpakig-uban kaninyo sa makadiyot, tabangi unya ako sa pag-adto sa Espanya. 25Sa pagkakaron, moadto una ako sa Jerusalem aron pagdala ug mga hinabang alang sa katawhan sa Dios didto
Catholic Faith Defender 